Według danych Związku Banków Polskich tylko w 2023 roku odnotowano 9,7 tys. przypadków wyłudzeń kredytów na cudze dokumenty oraz skradzione dane. Łączna kwota, którą oszuści próbowali pozyskać wyniosła aż 291 mln zł. Aby uchronić się przed ewentualnym oszustwem, warto pamiętać o opcji prewencyjnego zastrzeżenia numeru PESEL. Zwłaszcza, jeśli klient nie ma w planach skorzystania z oferty banku (np. wzięcia pożyczki). Polacy mają możliwość zastrzegania swoich PESEL-i od 17 listopada 2023 r., a od 1 czerwca 2024 r. banki są zobligowane do sprawdzania, czy dany numer PESEL znajduje się w Rejestrze Zastrzeżeń.
Po zastrzeżeniu swojego numeru PESEL klient (ani nikt w jego imieniu) nie otworzy konta osobistego w banku, nie zawrze umowy pożyczki, kredytu ratalnego czy leasingu. Nie będzie możliwe również wypłacenie gotówki z konta osobistego w wysokości większej niż trzykrotność minimalnego wynagrodzenia za pracę – na ten moment limit to 12 726 zł. Ograniczenie dotyczy wyłącznie wypłat, które doradca wykonuje na zlecenie klienta. Nie obejmuje wypłat z bankomatów, również tych, które znajdują się w placówkach.
Warto jednak pamiętać, że zastrzeżenie jest odwracalne i w każdej chwili można z niego zrezygnować. Jeśli klient z zastrzeżonym numerem PESEL będzie chciał na przykład otworzyć konto osobiste w banku, powinien cofnąć zastrzeżenie, otworzyć konto, a następnie ponownie zastrzec numer PESEL. Ponowne zastrzeżenie numeru PESEL jest możliwe po 30 minutach od wycofania zastrzeżenia.
Możliwość zastrzegania numeru PESEL może wpłynąć na ograniczenie skutków kradzieży tożsamości, takich jak zaciągnięcie przez oszustów na skradzione dane zobowiązań finansowych. PESEL mogą zastrzec wszystkie osoby pełnoletnie, którym taki numer został nadany. Można to zrobić w aplikacji mObywatel, na stronie mObywatel.gov.pl lub osobiście w urzędzie gminy.
- Zastrzeganie numeru PESEL to kolejne rozwiązanie zwiększające bezpieczeństwo naszych klientów. Chroni przed wykorzystaniem wrażliwych danych przez nieuprawnioną osobę. Trzeba jednak korzystać z tej możliwości świadomie. Jeśli zapomnimy o zastrzeżeniu, to blokada może nas zaskoczyć na przykład podczas zakładania konta czy składania wniosku o kredyt. Warto o tym pamiętać – przekonuje Wojciech Lewczak, manager transformacji bankowości detalicznej w Credit Agricole.
